Dlaczego inflacja w Nigerii rośnie tak szybko?

Inflacja w Nigerii przyspieszyła w niepokojącym tempie i w październiku osiągnęła 33,9% w ujęciu rok do roku, w porównaniu z 32,7% we wrześniu.

Jest to jeden z największych wzrostów w ostatnich miesiącach, co rodzi pytania o przyczyny tej tendencji inflacyjnej i wyzwania stojące przed gospodarką kraju.

W piątek Krajowe Biuro Statystyczne opublikowało najnowsze dane, które przekroczyły medianę prognoz analityków na poziomie 33,4%.

Gwałtowny wzrost jest potwierdzeniem nieustannej presji, jaka ciąży na największej gospodarce Afryki.

Co napędza inflację w Nigerii?

Gwałtowny wzrost inflacji można przypisać kilku powiązanym ze sobą czynnikom, w tym osłabieniu waluty, wyższym cenom żywności i wzrostowi kosztów paliwa:

• Deprecjacja waluty: Naira straciła w tym roku 45% swojej wartości, stając się trzecią najgorzej radzącą sobie walutą na świecie. Ten spadek podniósł koszt importu, co dodatkowo podsyciło wzrost cen krajowych.
• Ceny żywności: Inflacja żywności wzrosła do 39,2% w październiku, w porównaniu z 37,8% w poprzednim miesiącu. Kluczowe artykuły podstawowe, takie jak kukurydza i ryż, odnotowały znaczne wzrosty cen z powodu zakłóceń w łańcuchu dostaw i wyższych kosztów importu.
• Koszty paliwa: Rosnące ceny benzyny oraz ciągłe wycofywanie dotacji to kolejne źródło presji, zwiększające koszty transportu i w efekcie wpływające na ceny dóbr konsumpcyjnych.

Odpowiedź banku centralnego

Centralny Bank Nigerii (CBN) podnosił stopy procentowe na 13 kolejnych posiedzeniach poświęconych polityce pieniężnej, zwiększając stopę referencyjną do 27,25% z 11,5% w maju 2022 r.

Pomimo tych środków inflacja nadal przewyższa oczekiwania, co utrudnia bankom stabilizowanie cen.

Ekonomiści spodziewają się dalszych działań na zbliżającym się posiedzeniu Komisji Polityki Pieniężnej (MPC) 26 listopada.

Powszechnie oczekuje się podwyżki stóp procentowych o 100 punktów bazowych, ponieważ bank centralny stara się powstrzymać inflację i osiągnąć dodatnie realne stopy procentowe, aby przyciągnąć inwestycje.

David Omojomolo, ekonomista zajmujący się Afryką w Capital Economics, zauważył:

Wyzwania globalne i krajowe

Problemy Nigerii związane z inflacją pogłębiają się wskutek wyzwań zewnętrznych i wewnętrznych:

• Globalne ceny energii: Napięcia geopolityczne i zakłócenia w łańcuchu dostaw sprawiły, że ceny ropy naftowej są niestabilne. Jako główny importer rafinowanej ropy naftowej Nigeria zmaga się z wyższymi kosztami, które mają wpływ na całą gospodarkę.
• Likwidacja dotacji: Decyzja rządu o zakończeniu dopłat do paliw na początku tego roku, choć podyktowana ostrożnością fiskalną, przyczyniła się do wzrostu cen konsumpcyjnych.
• Zakłócenia w łańcuchu dostaw: Uporczywe problemy logistyczne i nieefektywność w sektorze rolniczym spowodowały wzrost cen żywności, która stanowi znaczną część koszyka inflacyjnego Nigerii.

Ekonomiczny wpływ rosnącej inflacji

Gwałtowny wzrost inflacji zagraża wzrostowi gospodarczemu Nigerii.

Prognozuje się już, że gospodarka wzrośnie w tym roku o skromne 0,5%, a prognozy wzrostu na lata 2025 i 2026 wynoszą zaledwie 1,3%.

Wyższe ceny obniżają siłę nabywczą gospodarstw domowych i mogą ograniczyć wydatki konsumentów, które są kluczowym czynnikiem napędzającym aktywność gospodarczą.

Ponadto rosnąca różnica między inflacją a stopą bazową, wynosząca obecnie około 660 punktów bazowych, uwypukla wyzwania stojące przed twórcami polityki pieniężnej.

Czy ulga jest na widoku?

Choć inflacja powinna ulec spowolnieniu w 2024 r. wraz ze zmniejszaniem się skutków wzrostu cen paliw i deprecjacji nairy, poprawa może następować powoli i nierównomiernie.

Kwestie strukturalne, takie jak słaba infrastruktura, niepewność polityczna i zmienność rynku światowego w dalszym ciągu obciążają perspektywy gospodarcze Nigerii.